Annotation. The aim of the research is to determine the trends in the graduate theses on children's rights in Turkey between 2013-2022 and to create a perspective for the researches to be carried out later. A literature review was conducted at the YÖK National Thesis Center with 53 different keywords, and as a result, 70 postgraduate theses, 61 of which were master's and 9 of which were doctoral theses, were examined. Document analysis method was used to reach the results of the research. Researched theses were examined in terms of the keywords used, the universities which are linked to the institutes where these theses were made, the year of publication of the theses, the distribution of the theses, research topics, sample / study group, research designs / methods used, data collection tools used and data analysis methods. In the theses, it was determined that the issue of parents' attitudes towards children's rights was emphasized. The results of the research are explained with tables according to frequency and percentage distributions. It was concluded that mostly teachers were studied as a study group/sample in the examined theses, the most frequent quantitative research method was preferred as a research design, scales (attitude, classroom management profile, perception, self-regulation skills, etc.) and questionnaires (Likert) were commonly used in the data collection tool.

10.52301/1991-0614-2025-4-20-33

2024

Выпуск 4

This article examines the distinctive features of a problem-oriented approach to teaching chemistry and its effect on students' academic performance. Enhancing the teaching process to boost academic success continues to be a key objective in secondary education. This study aims to explore how a problem-based approach influences students' academic achievement in chemistry. The main directions of the study include a review of existing theories and practices of the problem-based approach in the educational process, implementation of this methodology in chemistry lessons at school, and identification of factors contributing to its effectiveness. As a result of the study, the effectiveness of this methodology, which includes the use of technologies and tasks based on the problem-oriented approach, was established. Pupils of the experimental group demonstrated a higher level of learning achievements. The application of this approach, using three chemistry topics as examples, it was demonstrated that students enhanced their academic knowledge and analytical skills, enabling them to effectively tackle complex problems and apply what they have learned in practical situations. Problem-based learning in chemistry has positive feedback among students. The authors of the article recommend using more cases, introducing modern digital tools, structuring discussions and increasing the number of projects, which can further enhance chemistry learning.

10.52301/1991-0614-2025-4-4-19

2024

Выпуск 4

Конструирование — это один из самых увлекательных и познавательных видов деятельности для дошкольников. Оно включает в себя создание различных объектов из большого количества материалов, таких как строительные блоки, картон, пластилин и даже природные материалы. Разнообразие подходов к конструированию играет решающую роль в глобальном, когнитивном и социальном развитии детей В данной статье рассматривается влияние конструирования на сенсорное развитие дошкольников. Сенсорные способности, наиболее эффективно раскрытые в производственных действиях, например, в конструировании, представляют собой уникальную возможность для полного развития сенсорного потенциала. В конструировании сенсорные процессы проникают в суть активности, открывая всеобъемлющие возможности для развития. В статье раскрывается содержание конструирования, потому как это система практических действий, направляемых ребенком на достижение какой-то желаемой цели. Конструирование детей – серьезное полезное дело. Таким образом, конструирование развивает и совершенствует все познавательные процессы, в частности точность восприятия и восприятия, наблюдательность и память, мышление, а также мелкую и крупную моторику. Тактильное касание с элементами композиции уравновешивает внутреннее состояние малыша. Результаты исследования отработаны и показаны на работе с воспитанниками студии «Малышок» при школе детского творчества «Өнер».

10.52301/1991-0614-2025-4-52-69

2024

Выпуск 4

Ғылыми мақалада жаңартылған білім беру негізінде мектеп жасына дейінгі балаларға арналған «Қоршаған ортамен таныстыру» оқу-әдістемелік кешенін әзірлеу, құрастыру және қолдану мәселелері қарастырылды. Мақаланың мақсаты- мектепке дейінгі мекемеде ұйымдастырылған іс-әрекетте оқу- әдістемелік кешенді қолдануда педагогтарға әдістемелік көмек көрсету. Мақалада әлеуметтік- эмоционалды дағдыларды қалыптастыру мақсатында мектеп жасына дейінгі балалармен мектепке дейінгі ұйымда қоршаған ортамен танысуды оқыту әдістемесінің өзекті мәселелері егжей-тегжейлі зерттелген. Оқырмандардың назарына мектепке дейінгі білім беру мекемесінде қоршаған ортамен таныстыру бойынша оқытудың инновациялық, тиімді әдістері ұсынылды, технологиялық карталар, өткен материалды бекіту мақсатында дидактикалық материал ұсынылды. Мақалада осы жұмыстың ғылыми және практикалық маңыздылығының қысқаша сипаттамасы келтірілген. Ғылыми маңыздылығы - әдістемелік құралдарды жазудың жаңа тәсілдерін анықтау және олардың оқу құралдарын жазу мысалында олардың тиімділігін арттыру болып табылады. Өзекті шешімдер, қорытындылар мен нәтижелер, болашақта тәжірибеде қолдану мүмкіндігі туралы ұсыныстар мақаланың қорытындысында нақты көрсетілген. Мақаланың практикалық маңыздылығы - бұл зерттеу тәжірибелі тәрбиешілерге , мектепке дейінгі мекемелердің әдіскерлеріне пайдалы болатыны анық. Зерттеу тақырыбы бойынша тұжырымдар жасалды. Бұл жұмыс мектепке дейінгі педагогика әдістемесін дамытуға үлес қосады.

10.52301/1991-0614-2025-4-70-90

2024

Выпуск 4

Бұл мақалада біз болашақ мұғалімдерді ЖОО-да кәсіби даярлау кезінде «Мен» концепциясының маңызды сипаттамаларын қалыптастырудың мәселелері мен перспективаларын қарастырдық. Зерттеудің мақсаты – педагогикалық мамандықтар студенттері арасында өзіндік «менін» қалыптастырудың кәсіби процесінің нәтижелері мен мүмкіндіктерін зерттеу. Зерттеу төрт бағыт бойынша жүргізілді. Болашақ мұғалімдердің кәсіби дайындығы жағдайында «Мен» концепциясын қалыптастырудың теориялық тәсілдерін талдау барысында кәсіби «Мен» концепциясын қалыптастырудың барлық теориялық тәсілдері оны педагогтарды кәсіби даярлауда пайдалану мүмкіндігін көрсететіні анықталды. Интеграцияланған тәсіл ең қолайлы деген қорытындыға келдік. Болашақ мұғалімнің «Мен» концепциясын қалыптастыруға әсер ететін негізгі факторлар ретінде әлеуметтік, академиялық және кәсіби, соның ішінде практикалық дайындық, жоғары сапалы оқыту әдістері және басқалардың қолдауы айқындалады. Мәселенің қиындығы және оқу процесіндегі қажетті өзгерістер белгіленеді. Педагогикалық мамандықтар студенттерінің «Мен» концепциясының қалыптасу деңгейі жоғары, ортадан жоғары және орташа деңгейде, негізінен психологиялық қасиеттердің қалыстасуы мен мақсат қоюына байланысты. Жұмыстың ғылыми-тәжірибелік маңыздылығы оның оқу-тәрбие үрдісіне тиімді тәжірибелерді енгізу арқылы «Мен» концепциясын қалыптастыру үдерісін оңтайландыру жолдарын ұсынуында. Сондай-ақ тиімді «Мен» концепциясын қалыптастырудың рефлексиялық әдістерін кіріктіру арқылы студенттерді болашақ мұғалім ретінде дайындау үдерісін жетілдіруге бағытталған кешенді модель әзірленді. Зерттеудің құндылығы – зерттеудің ғылыми сала ретінде кәсіптік білім беру психологиясына ғылыми-тәжірибелік үлес қосқанында.

10.52301/1991-0614-2025-4-34-51

2024

Выпуск 4

The article discusses the main methods of interactive pedagogical technologies, which are designed to maximize the educational process and promote the activation of educational and cognitive activities of high school learners, including their independent study of historical sources in history lessons at secondary schools. Such an approach allows us to study from different sides certain historical events that are epochal in the development of Kazakhstan. For example, include the history of developing virgin lands. The research's objective is to establish the relevance of interactive teaching methods in history as a means of fostering learners' cognitive activity. The relevance of the topic is determined by the problems of using interactive methods in history, since in practice there are many contradictions between understanding the importance and necessity of organizing the educational process and the lack of systematic use of interactive methods. The purpose is to show the relevance of the use of interactive methods of teaching the history of Kazakhstan as a means of forming learners' cognitive activity. The scientific significance of the research consists of revealing the main provisions and expanding individual concepts on the topic, which allows them to be used as additional information when conducting other scientific research. The practical significance and value of the research lies in applying the results and materials obtained in the process of teaching the history of Kazakhstan. During the pedagogical experiment, positive results were achieved among the students of the school, which contributed to the activation of their cognitive activity.

10.52301/1991-0614-2024-3-4-17

2024

Выпуск 3

Целью современного образования является помощь обучающемуся в раскрытие его творческого потенциала. Недостаточная изученность темы беженцев голода 1930–1933-х годов определяет не только ее новизну, но и исследовательский потенциал темы для организации научно-исследовательских проектов школьников. В статье показана история исследования данной проблемы в исторической науке, при этом отмечено, что на современном этапе идет системное изучение рассекреченных архивных документов, их публикация и осмысление проблемы. Авторы обратили внимание на тексты и материалы учебников по теме насильственной коллективизации в Казахстане и ее последствиях. Их анализ показал информационную ограниченность в освещении вопроса трагедии голода и массового беженства. Этот пробел можно восполнить дополнительными видами учебной деятельности, в частности научно-исследовательской. Исторических источник, в нашем случае архивный документ, письмо, воспоминание, дневник – имеют важное значение в организации научно-исследовательских проектов школьников. При отборе исторического источника для изучения его школьником необходимо обратить внимание на сложность, доступность к пониманию, соответствие этическим нормам источника. Нами предложены некоторые темы проектов и показан пример работы с историческим источником.

10.52301/1991-0614-2024-3-50-62

2024

Выпуск 3

The article considers pedagogical technologies of soft skills formation in the educational process, which allow students to develop the required competencies arising from the conditions of the modern world. The objective is to explore efficient teaching methods for fostering soft skills within the educational framework. The central premise was to demonstrate that applying well-structured pedagogical techniques for cultivating soft skills at the school level can enhance the learning process and enable students to acquire the essential soft competencies needed for both education and future employment. Through theoretical analysis, the concept and significance of soft skills are explored, highlighting their value within the educational process. Various scientific approaches have been examined. During practical research, challenges related to the development of soft skills at both the school and student levels were identified. Effective methods for fostering soft skills in students have been selected, and the effectiveness of these methods has been experimentally validated. Practical recommendations have been developed to further enhance pedagogical techniques for soft skill development at the levels of school, teachers, and students. This research offers a valuable contribution to the scientific domain of pedagogical methods for developing soft skills in education. It is grounded in a thorough analysis of current scientific approaches to soft competency development, while also identifying challenges and presenting effective solutions to enhance the educational process.

10.52301/1991-0614-2024-3-63-77

2024

Выпуск 3

In this study, traditional children's games have been analyzed. The study aims at giving suggestions and making a path to researchers on the subject for future studies by specifying the tendencies in postgraduate studies on the field of traditional children's games. The study focuses on the postgraduate and doctoral dissertations between 2010 and 2022 on traditional children's games. In the study, thesis classification forms are used as the data collection device. According to this study, the dissertations mainly concentrate on compiling traditional games in various cities, the effects of children's games on values, communication and socialization. It is understood from the dissertations that mostly the adults in various ages who are called "the others" have been chosen as samples and the qualitative method is often preferred as the investogation method. Besides, this study indicates that the dissertations were mostly conducted using interview forms as the data collection device and qualitative analysis as the data analysis method.

10.52301/1991-0614-2024-3-38-49

2024

Выпуск 3

Цифровизация образования в настоящее время является одной из наиболее актуальных тем и приобретает все большие масштабы. Цифровые образовательные ресурсы, в свою очередь, являются неотъемлемой частью цифровизации образования являясь альтернативой классическим источникам знаний. Целью статьи является анализ опыта создания цифровых образовательных ресурсов в Университете имени Шакарима и выявление основных этапов при разработке ЦОР. Основное направление научного исследования – исследования в области разработки ЦОР. Основная идея научного исследования заключается в том, что цифровые образовательные ресурсы являются неотъемлемой частью цифровизации образования. Научно-практическая значимость работы заключается в том, что на современном этапе возникла необходимость в качественной подготовке ЦОР и обучении педагогов разработке ЦОР по преподаваемым дисциплинам. Ценность проведенного исследования определяется тем, что рассмотренные цифровые образовательные ресурсы были разработаны в рамках проекта AP14871008 «Развитие функциональной грамотности обучающих и обучаемых в системе национального полиязычного и поликультурного педагогического образования» (руководитель проекта – Исмаилова Г.К.) на основе грантового финансирования по научным и (или) научно-техническим проектам на 2022-2024 годы. В статье представлены результаты создания цифровых ресурсов, которые могут быть полезными для других учебных заведений, стремящихся к внедрению цифровых образовательных ресурсов в процесс обучения, а также для учителей и преподавателей, которые хотят оптимизировать свою работу, повысить качество обучения за счет создания качественных ЦОР.

10.52301/1991-0614-2024-3-18-37

2024

Выпуск 3